Anksiyete belirtilerini yazmaya başlamadan önce bu kelimenin ne anlama geldiğine ve nasıl kullanıldığına bakarak başlayalım.

Anksiyete, kaygı demek. Ancak çoğunlukla sorunlu bir yaşantıya gönderme yaparak kullanılıyor. Yani bir anlamda bozukluk, yanlış ya da olmaması gereken kaygı gibi kullanılıyor. Bu çok da şaşırtıcı değil çünkü bu kelimenin dilimize girişi sanıyorum ki zihinsel bozukluklar aracılığı ile oluyor. Kaygı Bozuklukları: Anxiety Disorders. Kelimeyi olduğu gibi transfer etmiş gibi görünsek de bu kökeni ile ilişkisi bana göre devam ediyor.

“Çok anksiyetem var.”, “Anksiyete var bende.”, “Anksiyetem başladı.” gibi ifadeler duyabiliyoruz. Psikoterapide daha dikkatli ve detaylı inceleyince sadece kaygı değil, bazen sıkıntı, öfke gibi duyguları kapsayan bir ifade de olabildiğini görüyorum.

Kaygı, her insanda olan, yaşamsal işlevlerimiz ile ilişkili bir duygu. İnsan olmanın bir gereği diyebiliriz belki. Her duygu gibi zihin ve bedende kaygı ile birlikte ortaya çıkan bir dizi gözlemlenebilir belirti ortaya çıkıyor. Aşağıda yaygın görülen bedensel anksiyete belirtilerini listeleyeceğim.

• Terleme
• Sıcak basması
• Kaslarda gerginlik
• Titreme
• Nefes darlığı, hızlı hızlı ya da derin nefes alma ihtiyacı
• Kalp çarpıntısı, nabız yükselmesi
• Mide bulantısı
• Ağız kuruluğu
• Baş dönmesi

Bedendeki belirtilerin yanında bazı tipik davranışlardan da bahsedebiliriz. Daha önce belirttiğim gibi anksiyete ya da kaygı hayati işlevler ile ilgilidir. Bu yüzden hayatta kalmak için gereken bazı davranışlar ile ilişkilidir. Bir tehlike durumunda kaygı kaçmayı, o tehlike olasılığından kaçınmayı ya da bertaraf etmek için tehditle mücadele etme davranışlarını tetikleyebilir. Dona kalmak da tehlike durumlarında alınabilecek hasarı azaltabildiğinden ortaya çıkan hayati işlevi olan davranışlardandır.

Zihinsel süreçlere bakıldığında ise kaygı anında kişinin olası tehditleri taradığı, bazı felaket senaryolarını düşündüğü görülür. Gelecek ile ilgili bu düşünceler artan kaygı ile ilişkilidir. Bu ilişkiden dolayı bazen zihinle bir mücadeleye girip bu senaryoların olası olmadığına ikna olmaya çalışmak ya da bu düşünceleri engellemeye çalışmak gibi zihinsel davranışlar ortaya çıkar.