Bağımlılık davarnışlarını değiştirmeye çalışırken sıklıkla ruminasyon ve endişe tarzı düşünüş süreçleri ortaya çıkar. Geçmişte yapılan hatalar, gelecekte bağımlılık davranışlarının sürmesine ilişkin endişeler sıkça görülür.

Bağımlılık karşısında elde edilen kazanım, değer verdiğimiz pek çok şeyi elde ettiğimizde olduğu gibi, kaybetmekten korkulan bir şeye dönüşür. Bu korku kişiyi geçmişteki hatalar ile gelecekteki engeller arasında savurmaya başlayabilir. İşte bu korku aslında bu kazanım ile birlikte sürekli taşınacaktır. Ancak sıkça rastlanan davranış korkunun ortadan kaldırılmasına yöneliktir. Geçmiş hatalardan çıkarılan derslere tutunmaya çalışmak “Bir daha asla öyle olmayacak!” gibi düşünceler ile beraberinde aksini getirir ve gelecekte nasıl da öyle olabileceğinin düşüncesi zihinde daha güçlü parlamaya başlar. Bastırma başka bir seçenektir. Tüm bunları düşünmemeye çalışmak. Ancak korkuyu bastırmaya çalışmak çeşitli problemlere yol açacaktır. Bastırmaya, düşünmemeye çalıştığınız şey daha da ısrarcı hale gelebilir ve sonsuza kadar bastırmak mümkün olmayacaktır. Bu kucağında bir bomba taşımaya benzer ve yeniden olacak mı, kaybedecek miyim korkusunu ortadan kaldırmanın bir yolu daha vardır maalesef, kaybetmek… Evet, korktuğun şeyi gerçekleştirdiğinde belirsizlik ortadan kalkar ve dolayısıyla korku da.

“Ben ne yaptım!” Suçluluk, pişmanlık, azap

Bir davranışı değiştirmeye çalışırken alışık olduğunuz otomatik davranışların ortaya çıkma olasılığı devam eder. Bu çok nötr bir davranış bile olsa. Örneğin her gün işe gittiğiniz yolu değiştirmeye çalıştığınızda dalgınlıkla kendinizi eski, çok alışık olduğunuz yolda bulabilirsiniz.

Şimdi

Geçmiş ve gelecek arasında korku, suçluluk, pişmanlık gibi duygulardan kurtulmaya, kaçmaya çalışmak için mekik dokurken harcanan çaba şimdi ve burada yapılabilecekler için gereken kaynağı tüketir. Bir şeyden kaçarken, saklanırken farkında olduğunuz iki şey vardır. Birisi kaçtığınız şey, diğeri de kaçış yolu. Zorlayıcı duygular karşısındaki bu tutum aktifken yaşam çok dar bir perspektif ile algılanır.